Planet

Op weg naar circulair ontwikkelen en bouwen

We zijn het aan de aarde en toekomstige generaties verplicht bij elk huisvestingsvraagstuk met het best passende én meest duurzame antwoord te komen.

Bij ons MVO-beleid hebben wij ons laten inspireren door de Sustainable Development Goals (SDG’s), of Duurzame Ontwikkelingsdoelen, van de Verenigde Naties. Wij hebben er daarvan vijf omarmd. Vijf doelen waarmee we de meeste impact kunnen maken vanuit ons werkveld. Hoe wij hier invulling aan geven lees je hieronder.

Planet, Giesbers

SDG 7: Duurzame en betaalbare energie

Over enkele jaren is bijna alle nieuwbouw energieneutraal of energieleverend. Steeds meer en sneller verandert de mindset van mensen als het gaat om duurzaamheid. Zij willen voorbereid zijn op de toekomst: nu duurzaam wonen en leven én de wereld groen en gezond achterlaten voor volgende generaties.

Nul-op-de-Meter (NOM)

Wij hebben, samen met de twee andere Giesbers-bedrijven, een bijzonder Nul-op-de-Meter-woonconcept ontwikkeld. Een onderscheidend woonconcept omdat deze in de eerste plaats ontwikkeld is vanuit de woonbeleving van de consument, om er daarna pas de techniek aan toe te voegen. Bij Nul-op-de-Meter (NOM) woningen wordt het netto energiegebruik tot (nagenoeg) nul gereduceerd, door slim gebruik te maken van energiebesparende en energieopwekkende voorzieningen zoals zonnepanelen, warmtepompen en warmteterugwinning.

Bijna Energie Neutraal Gebouw (BENG)

Voor alle nieuwbouw geldt straks dat de vergunningaanvragen moeten voldoen aan de eisen voor Bijna EnergieNeutrale Gebouwen (BENG). Die eisen vloeien voort uit het Energieakkoord voor duurzame groei en uit de Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD).

BENG staat voor een gebouw dat op jaarbasis gemiddeld evenveel energie opwekt als er wordt gebruikt (voor verwarming, warm water, ventilatie, koeling en verlichting). Hierbij wordt het energieverbruik van elektrische apparaten niet meegerekend. Met de komst van BENG komt de nadruk meer te liggen op energiebesparing, oftewel het verminderen van de energiebehoefte.

SDG 12: Verantwoorde consumptie en productie (circulair bouwen)

In 2050 moet Nederland volledig circulair zijn, wat alle partijen, zowel publiek als privaat, samen moeten gaan omarmen. Dit vraagt om regionale samenwerking en verbinding om verstandige besluiten te kunnen nemen als het gaat om toekomstbestendigheid, verantwoorde, duurzame bedrijfshuisvesting en om arbeidspotentieel aantrekken en behouden door aantrekkelijk werkgeverschap. Giesbers heeft sterke wortels in diverse regio’s, met name in Arnhem-Nijmegen en Eindhoven, en weet als geen ander wat er speelt, waar de kansen liggen en knelpunten zitten.

Milieu Prestatie Gebouw (MPG)

De mensheid heeft de aarde nodig. Maar de aarde is een gesloten systeem. Door ons huidige verbruik maken we de aarde op en zijn er voor de volgende generaties niet voldoende grondstoffen meer. We moeten de aarde gaan sparen door keuzes te maken die beter zijn voor het milieu.

De Milieu Prestatie Gebouw score, ofwel de MPG-score, laat zien hoeveel impact een woning of gebouw heeft op het milieu. Hoe lager de MPG-score, hoe minder een woning het milieu belast. Wij zetten hoog in op bewustwording van de verborgen milieu-impact van bouwmaterialen. En vooral ook op hoe we deze milieu-impact kunnen beperken.

Dat komt onder meer tot uiting bij PUUR Wonen. Binnen dit project zijn grondstof- en CO2-arme woningen tot stand gekomen dankzij de keuze voor biobased materiaalgebruik in de vorm van houten casco’s in plaats van milieubelastend beton. Hout is een biobased materiaal en daardoor ook onbeperkt beschikbaar. Parallel hieraan werken wij aan losmaakbaarheid en herbruikbaarheid van grondstoffen, waar hout wederom een sterk voorbeeld van is, waardoor onderdelen in de toekomst ook nog eenvoudig kunnen worden hergebruikt. Andere projecten in houtbouw, die momenteel in voorbereiding zijn, zijn Casa Vita en KC Meerdijk.

Uit eigen onderzoek is gebleken dat de MPG-score een mooi instrument is om als stuurmiddel te gebruiken en onze eigen ambities aan te toetsen. De overheid heeft aangekondigd de MPG te gaan inzetten om circulair bouwen te bevorderen door de milieuprestatie-eis aan te scherpen. De MPG-score is daarmee een mooi hulpmiddel geworden om de hogere duurzaamheidsdoelen van de overheid te gaan dienen. Met het ultieme doel Nederland 100% circulair in 2050. Een doel dat ook gediend wordt vanuit de transitieagenda circulaire bouweconomie.

Circulaire Strategieën

Voorgaande vraagt om een ecosysteem van (regionale) bedrijven waarbij gekeken wordt naar slimmer ontwerpen, hergebruik van materialen en het elimineren van afval. Ook initiatieven als de deeleconomie gaan uit van een collectieve benadering. Zo bieden wij in onze servicebenadering de mogelijkheid van gebruik in plaats van eigendom, wat leidt tot lagere investeringen. Dit draagt bij aan een viertal circulaire strategieën waar wij ons op richten:
1. Hergebruik van (bouw)materialen
2. Losmaakbaarheid
3. Levensduurverlenging gebouwonderdelen
4. Biobased materiaalgebruik

SDG 13: Klimaatadaptatie

Door klimaatverandering gaat Nederland vaker en heviger te maken krijgen met wateroverlast, hitte, droogte en overstromingen. Dat levert risico’s op voor onze economie, gezondheid en veiligheid. Om ook in de toekomst prettig te kunnen wonen, werken en recreëren is het van belang hierop te  anticiperen en onze leefomgeving en de openbare ruimte aan te passen om de negatieve effecten te beperken. En de kansen die klimaatverandering biedt te benutten.

Bufferen van hemelwater

Zo bufferen wij hemelwater binnen het plangebied, zoals bij onze duurzame gebiedsontwikkeling Westrik en bij Saksen Weimar. Het mee ontwerpen van een goede waterbuffering kan ook gezien worden als een extra belevingselement. Een mooi voorbeeld hiervan is het project Wonen in de Watertuin waarbij oppervlaktewater een recreatieve functie heeft gekregen.

Groen verbetert het leefklimaat

Groen is multifunctioneel, het verbetert het leefklimaat in de breedste zin van het woord. Groen draagt bij aan het voorkomen van hittestress bij extreem warme periodes. Wist je bijvoorbeeld dat een grote boom door zijn schaduw en verdamping evenveel verkoeling biedt als tien airco’s? Een natuurlijk en milieuvriendelijk alternatief dus. Daarnaast speelt groen een reinigende en verkwikkende rol door de afvang van fijnstof en hemelwaterregulering. En niet te vergeten een sociaal maatschappelijke rol; het bevordert het welzijn en welbevinden van mensen. Door de aandacht voor en inzet van groen bij onze projecten dragen wij er aan bij dat de bebouwde omgeving leefbaar wordt gehouden.

Naast het plangebied kunnen ook gebouwen worden voorzien van groen, bijvoorbeeld door groendaken, zoals bij gymzaal De Stelt, Brede School Mill en Westhof. Met als voordelen een natuurlijk verkoelend effect, een beheersbare afvoer van hemelwater bij extreme regenval en een zuiverend effect van water en lucht, wat weer bijdraagt  aan de biodiversiteit en vergroening van een stedelijke omgeving.

Ook bij de aanleg van bedrijventerrein Park15 Logistics en Businesspark IJsseloord2 hebben wij veel aandacht besteed aan duurzame inpassing in het landschap en klimaatadaptatie. Gebouwen en buitenruimte zijn hier integraal ontworpen.

SDG 15: Versterken en behouden van biodiversiteit

Bij natuurinclusief bouwen integreren we de natuur in de bouw. Met eenvoudige voorzieningen aan gebouwen, zoals architectonische aanpassingen aan het ontwerp of het aanpassen van een werkwijze of de te gebruiken materialen, kunnen we veel bereiken voor de biodiversiteit en leefbaarheid in de stad. Natuurinclusief bouwen vergroot de biodiversiteit en draagt bij aan de gezondheid van mens en dier.

Door een combinatie van de blauwe laag – het watersysteem als buffering van hemelwater – met de groene laag van bomen en planten wordt de biodiversiteit optimaal gediend en ontstaat de mogelijkheid voor het aanbrengen van een natuurlijke balans. Samen met onze partners bij Westrik hebben we een stap verder gedacht, zodat er een meerwaarde is ontstaan voor de natuur en voor de leefomgeving van de bewoners.

Planet, Giesbers

Diverse complexen voorzien wij van insecten-/bijenhotels en nestkasten voor gierzwaluwen, vleermuizen en huismussen, zoals bij Westhof en Sylva’s Bos. Op enkele plaatsen hebben we ook al een kraamkamer voor vleermuizen gerealiseerd, zoals op het dak van Verpleeghuis Kalorama en de Life Sciences Incubator. Bij binnenstedelijk gelegen Woonzorgcentrum Hoogstede komen veel van deze maatregelen samen en hebben we de natuur weer een beetje terug laten komen in de stad. Waar mogelijk proberen wij bewoners bewust te maken van het belang van biodiversiteit. En op Businesspark IJsseloord2 wordt bij het vervangen van de oude en kwetsbare bomen bewust gekozen voor nieuwe soorten die bijdragen aan het verhogen van de biodiversiteit en creëren wij bermen met een biodivers bloem- en grasmengsel, dat de ecologische waarde van het businesspark verhoogt.

SDG 17: Partnerships om doelen te bereiken

Het nastreven van onze doelen gaat hand in hand met partnerships. Dit geldt onder meer bij publiek-private gebiedsontwikkelingen als Saksen Weimar en Westrik in samenwerking met respectievelijk gemeente Arnhem en gemeente Breda. Maar partnerships zijn ook vaak bedrijfsmatig.

Al in 2013 tekenden wij Het Groene Akkoord binnen de regio Arnhem-Nijmegen. Hierin werd vastgelegd om binnen projecten zo veel mogelijk te werken met het instrument GPR. Hierdoor hebben wij tientallen projecten qua duurzaamheid meetbaar gemaakt zoals te vinden op GPR-projecten.

Om ons te verdiepen in de Circulaire Economie en de mogelijke kansen die dit ons biedt hebben we in 2017 deelgenomen aan de Rabobank Circular Economy Challenge. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in een circulaire businesscasebenadering, House-as-a-service.

Wij zijn partner van Madaster en kunnen onze projecten voorzien van een materialenpaspoort, zoals Over Betuwe College Elst (2021) en PUUR Wonen (2022). Door de gebruikte materialen te benoemen en te documenteren blijven ze altijd beschikbaar. Daarmee geef je ze namelijk een ‘identiteit’, een (materialen)paspoort. Zodat hergebruik in de toekomst eenvoudig mogelijk is en afval dus zo veel mogelijk voorkomen wordt. 

Wij zijn sponsor van The Pollinators geweest en hebben van daaruit zowel met eigen medewerkers als diverse bewoners van projecten meegedaan aan de Nationale Zaaidag. Dit is verder opgevolgd door deelname aan de Tree’ference. Een werkconferentie over bomen met als doel het planten van meer bomen tégen klimaatverandering en vóór biodiversiteit. Wij planten weliswaar geen bomen, maar willen op onze manier bijdragen aan meer bewustwording. Meer groen als tegenhanger van verstedelijking en als bijdrage aan klimaatadaptatie. Waar het kan proberen we dit in te passen in onze projecten. Een mooie eerste stap om bij te gaan dragen aan de recent gepubliceerde Europese Green Deal met als doel het planten van twee miljard bomen.

Planet, Giesbers